អក្សរសាស្ត្រខ្មែរ: លោក នូ ហាច

I. ប្រវត្តិនិងការសិក្សា

លោកនូ ហាច ប្រសូតនៅថ្ងៃទី២៦ ខែមិថុនា ឆ្នាំ១៩១៦ នៅឃុំកំពង់ព្រះ ស្រុកសង្កែ ខេត្តបាត់ដំបង។ បិតារបស់លោកមាននាមឃួន នៅ ចំណែកមាតានាមឳរ មួច ពួកគាត់ជាកសិករ។ នៅពេលលោកមានវ័យគម្រប់ចូលរៀន បិតាក៏បានយកទៅឳ្យសិក្សានៅវត្តក្នុងភូមិកំណើត។ ក្នុងការសិក្សានេះ លោកបានចេះចាំយ៉ាងស្ទាត់ជំនាញខាងអក្សរសាស្ត្រជាតិ និងចេះអានគម្ពីរសាស្ត្រាយ៉ាងស្ទាត់ជំនាញទៀតផង។

មកដល់ឆ្នាំ១៩៣២ លោកក៏បានប្រឡងជាប់ចូលរៀននៅសាលាអនុវិទ្យាល័យស៊ីសុវត្តិ។ លុះដល់ឆ្នាំ១៩៣៩ លោកក៏បានប្រឡងជាប់មធ្យមសិក្សាភាគទី១ រួចក៏បានបម្រើការងារជូនជាតិជាចៅក្រម។ បន្ទាប់មក លោកក៏បានផ្លាស់ទីលំនៅមករស់នៅរាជធានីភ្នំពេញ ក្រោយមកលោកក៏បានរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍អ្នកស្រីតាន់ រ៉េម និងមានបុត្រចំនួន៨នាក់។ សព្វថ្ងៃកូនៗរបស់លោកមួយចំនួនរស់នៅប្រទេសអាមរិក និងអូស្រ្តាលី។ នៅក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ(១៩៧៥ - ១៩៧៩) លោកបានបាត់ខ្លួនមិនមានដំណឹង។

II. ប្រវត្តិការងារ

នៅឆ្នាំ១៩៤៧ លោក នូ ហាច បម្រើការងារនៅក្រសួងឃោសនាការ ដែលកាលនោះមានតួនាទីជាអ្នកកាន់កាប់ខាងការផ្សាយកាសែតកម្ពុជា។

នៅឆ្នាំ១៩៤៨ លោកបានត្រូវជ្រើសរើសធ្វើជាលេខាផ្ទាល់របស់ទ្រង់យុត្ថិវង្ស ដែលកាលនោះព្រះអង្គទ្រង់គង់ជានាយករដ្ឋមន្ត្រី។ ក្រោយពេលទ្រង់ចូលសោយទីវង្គត លោកក៏បានត្រឡប់មកកាន់ការជានាយខុទ្ទកាល័យនៅក្រសួងឃោសនាការវិញ។

នៅឆ្នាំ១៩៥២ លោកបានធ្វើជាមន្ត្រីក្រសួងការបរទេស ដែលទទួលតួនាទីជាប្រធានផ្នែកកិច្ចការ នយោបាយការបរទេស(Director en Direction des Affaires Politiques)។ ដែលកាលនោះប្រទេសកម្ពុជាស្ថិតនៅក្រោមអាណានិគមនិយមបារាំងនៅឡើយ។ ក្នុងការងារថ្មីនេះ លោកត្រូវបានតែងតាំងឳ្យទៅបំពេញបេសកកម្មផ្សេងៗនៅបរទេសដូចជា ទៅប្រទេសសៀម និងយូហ្គោស្លាវីជាដើម។ ក្រោយមកដោយសារលោកមានស្នាដៃក្នុងការងាររាជរដ្ឋាភិបាលប្រចាំនៅប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី ប្រទេសវៀតណាម និងជាអ្នកតំណាងពិសេសប្រចាំ អង្គការសហប្រជាជាតិផងដែរ។

ចាប់ពីថ្ងៃទី១៦ខែមិថុនាឆ្នាំ១៩៥២ដល់ថ្ងៃទី២៣ខែមករាឆ្នាំ១៩៥៣ លោកក៏ត្រូវបានសម្តេចនរោត្តមសីហនុ ដែលកាលនោះព្រះអង្គទ្រង់គង់ជានាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃប្រទេសកម្ពុជា បានសព្វព្រះទ័យតែងតាំងលោកជារដ្ឋលេខាធិការនៃក្រសួងសាធារណការនិងគមនាគមន៍ដោយព្រះរាជក្រិត្យ លេខ២៥២។

ចាប់ពីថ្ងៃទី១៧ខែមករាឆ្នាំ១៩៥៨ លោកបានក្លាយជាសមាជិកនៃសមាគមអ្នកនិពន្ធខ្មែរ។(ទស្សនាវដ្តីអ្នក និពន្ធខ្មែរឆ្នាំទី២លេខ៣ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ១៩៩៦ ទំព័រ១៣) (សមាគមអ្នកនិពន្ធខ្មែរកើតឡើងនៅឆ្នាំ ១៩៥៤ ដោយលោករឹម គីន)។

នៅឆ្នាំ១៩៦៩ លោកក៏បានវិលមកកាន់ការជាឯកអគ្គរាជទូតខ្មែរ ប្រចាំនៅប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី។ លុះដល់ឆ្នាំ១៩៧២ លោកក៏បាននិវត្តន៍មកក្រុងភ្នំពេញវិញ។

III. ស្នាដៃ

លោកនូ ហាចបានបន្សល់ទុកស្នាដៃអក្សរសិល្បិ៍មួយចំនួនដូចជា៖

១. រឿងផ្កាស្រពោន សរសេរជាប្រលោមលោកពាក្យរាយ បោះពុម្ពផ្សាយឆ្នាំ១៩៤៩។ ដោយពិនិត្យឃើញថារឿងនេះមានគតិល្អសម្រាប់ការអប់រំ ក៏ត្រូវបានបញ្ចូលក្នុងកម្មវិធីសិក្សារដ្ឋនៅឆ្នាំ១៩៤៨។

២. រឿងនារីជាទីស្នេហា បោះពុម្ពផ្សាយនៅឆ្នាំ១៩៥៣ ជាប្រភេទប្រលោមលោកសរសេរជាពាក្យរាយ។

៣. រឿងលាណ្យ និងរវិន្ទ បោះពុម្ពផ្សាយនៅឆ្នាំ១៩៥៥ ជាប្រភេទប្រលោមលោកសរសេរជាពាក្យរាយ។

៤. រឿងមាលាដួងចិត្ត បោះពុម្ពផ្សាយនៅឆ្នាំ១៩៧២ ជាប្រភេទប្រលោមលោកសរសេរជាពាក្យរាយ។